Zanim zaczniesz biegać w górach zbadaj się

Jeśli chcesz zacząć biegać w górach, najpierw się zbadaj. Zrób podstawowe badania krwi. Sprawdź, czy twoje serce pracuje prawidłowo, a płuca poradzą sobie z utrudnionym przyjmowaniem tlenu na dużych wysokościach. Bieganie w górach to przyjemność, wiele korzyści, ale też wielka odpowiedzialność za własne zdrowie.

Kto powinien się zbadać?

Podstawowe badania diagnostyczne powinien wykonać każdy, kto chce rozpocząć regularne bieganie po górskich szlakach. Tym bardziej nie powinny bagatelizować ich osoby na co dzień zmagające się na przykład z anemią, cukrzycą, insulinoopornością, nadciśnieniem tętniczym, hipercholesterolemią, chorobami serca, nerek, czy po urazach stawów.

Również astmatycy i osoby cierpiące na niewydolność oddechową powinny rozpoczęcie górskich biegów skonsultować ze swoim lekarzem rodzinnym. Należy pamiętać, że im wyżej jest się w górach, tym bardziej rozrzedzone jest powietrze, a ciśnienie atmosferyczne robi się niższe. Powoduje to trudności z oddychaniem.

Dlaczego należy się zbadać przed rozpoczęciem biegów górskich?

Każdy biegacz, bez względu na to, czy biega po plaży, czy też w górach, jest sportowcem (amatorem). Ci zaś powinni regularnie wykonywać badania i monitorować stan swojego zdrowia. Biegi górskie, tak jak inne aktywności ruchowe, wymagają wzmożonego wysiłku fizycznego, który ma duży wpływ na działanie organizmu. Podczas biegania nie tylko spala się kalorie, ale również inaczej pracuje serce oraz działają układy oddechowy i krążenia, wzrasta tętno, ciśnienie krwi, obniża się poziom glukozy. Ponadto podczas biegania obciążone są stawy: biodrowe, kolanowe i skokowe.

Oczywiście biegi w górach mają wiele zalet. Po pierwsze biega się po miękkim podłożu, co zmniejsza ryzyko kontuzji w porównaniu z biegami ulicznymi. Po drugie, w konsekwencji bieganie jako ruch stabilizuje pracę serca, zwiększa wydolność oddechową, zmniejsza ryzyko zachorowania na zespół metaboliczny i cukrzycę, obniża zawartość złego cholesterolu we krwi oraz pomaga zwalczyć nadciśnienie tętnicze i otyłość. Warto biegać, ale warto się też badać.

Jakie badania wykonać, zanim zacznie się biegać w górach?

Zanim rozpocznie się bieganie w górach warto odwiedzić lekarza medycyny sportowej lub choćby lekarza pierwszego kontaktu. To oni powinni zadecydować, jakie badania wykonać, biorąc pod uwagę aktualny i wcześniejszy stan zdrowia danego sportowca. Na skierowaniu znajdą się więc z pewnością:

  • morfologia – w szczególności lekarzy interesuje poziom hemoglobiny, hematokrytu oraz erytrocytów we krwi, które świadczą o możliwości wystąpienia ewentualnej anemii, która często jest zmorą sportowców. Istotny jest również poziom płytek krwi, który może sygnalizować wczesną zakrzepicę. W tym przypadku niewskazany jest duży wysiłek fizyczny. Wprowadza się wówczas profilaktykę i leczenie przeciwzakrzepowe, aby skrzepliny nie oderwały się od światła naczyń krwionośnych i nie doprowadziły do zatorowości. Istotny jest również poziom białych krwinek, których zbyt niski poziom może świadczyć o przetrenowaniu

  • stężenie glukozy we krwi – wysiłek fizyczny obniża poziom cukru we krwi. W przypadku występowania niedocukrzeń, podczas biegania może dojść nawet do utraty przytomności
  • lipidogram – bieganie w górach obniża poziom złego cholesterolu
  • parametry wątrobowe – Aspat i Alat pomogą sprawdzić, czy wątroba jest stłuszczona, a także, czy biegacz stosuje prawidłową dietę, nie spożywa w nadmiarze białka lub – co – gorsza wspomagaczy
  • parametry nerkowe – biegaczom amatorom wystarczy, gdy zostanie zlecona kreatynina. Pomoże ona wykryć ewentualne choroby nerek. Kontrolnie można wykonać też kwas moczowy. Nerki filtrują krew, są więc bardzo istotnym organem dla człowieka. Niestety, rzadko z ich strony występują dolegliwości bólowe, tym bardziej w początkowych stadiach choroby
  • OB lub CRP – są to wskaźniki, które informują o możliwości toczącego się stanu zapalnego w organizmie
  • badanie moczu – białko w moczu jest objawem nieprawidłowego funkcjonowania nerek
  • kontrola ciśnienia tętniczego krwi – w przypadku wykrycia nadciśnienia tętniczego, zastosowanie leczenia tej dysfunkcji pomoże zapobiec ewentualnym wylewom
  • EKG i ECHO serca – podczas biegania serce pracuje szybciej i toczy więcej krwi. Dzięki badaniom EKG i Echo sprawdza się, czy przepływ krwi oraz akcja serca są prawidłowe, jak również, czy nie występują nieprawidłowości w pracy serca, które zagrażałyby biegaczowi podczas treningu
  • kontrola ortopedyczna lub chirurgiczna – pomoże ocenić stabilność i ruchomość stawów, a także ich stan po ewentualnych wcześniejszych urazach i leczeniu
  • konsultacja neurologiczna – neurolog oceni możliwość wystąpienia zaburzeń równowagi i ewentualnie tego przyczyny
  • kontrola alergologiczna lub pulmonologiczna – alergolog lub pulmonolog sprawdzają wentylację minutową płuc biegacza. Wykonują także spirometrię, aby ocenić pojemność życiową płuc, jak również ich wydolność.

U zawodowych biegaczy wykonuje się więcej badań i bardziej specjalistycznych. Lekarze medycyny sportowej zlecają między innymi testy wydolności oddechowej i topografię sił mięśniowych. Zalecane są też:

  • konsultacje dietetyczne mające określić nawyki żywieniowe biegacza i ułożyć mu odpowiednią dietę
  • konsultacje psychologiczne, których celem jest określenie poziomu stresu sportowca i umiejętności radzenia sobie z nim.
Booking.com