W ostatni piątek, 25 września, TOPR pomagał pięciokrotnie osobom, które wykazywały objawy zatrucia pokarmowego. Czy wiesz, jak sobie radzić w takim przypadku, zanim przybędą ratownicy? Jeśli nie, to koniecznie musisz przeczytać poniższy artykuł, kolejny z serii pierwsza pomoc w górach.
Objawy zatrucia pokarmowego
Objawy zatrucia pokarmowego w górach to nic przyjemnego. Tym bardziej że na szlakach bardzo trudno jest o sanitariaty. Najczęstszymi dolegliwościami są zaś biegunka i ból brzucha. Do tego często dochodzą nudności, wymioty, a także bóle i zawroty głowy. To wszystko prowadzi do osłabienia, a często i odwodnienia. Dalsza wspinaczka jest wówczas niemożliwa, a i o powrót trudno. W zależności od przyczyny zatrucia pokarmowego może również wystąpić stan podgorączkowy, a nawet gorączka. Wówczas nie pozostaje nic innego, aniżeli jak najszybciej dzwonić po GOPR lub TOPR.
Przyczyny zatrucia pokarmowego
Przyczyn zatrucia pokarmowego może być wiele, od zwykłej niestrawności po nieświeżym posiłku, po salmonellę. Objawy i dolegliwości są bowiem skutkiem zakażenia wirusowego, bakteryjnego lub pasożytniczego. Może do niego dojść np. po zjedzeniu nieświeżego pokarmu, surowych jajek (np. kogel-mogel), mleka prosto od krowy, kiełbasy, która była źle przetrzymywana. Co gorsze, do zatrucia może dojść nawet po wypiciu z pozoru czystej źródlanej wody.
Należy pamiętać, że tak naprawdę nie masz pojęcia, kiedy wystąpią u Ciebie objawy zatrucia pokarmowego i czy wystąpią w ogóle. Pojawiają się one dopiero po kilku, a nawet kilkunastu godzinach. Dlatego czasem może być ciężko ustalić konkretną jego przyczynę.
Pierwsza pomoc w górach w przypadku zatrucia pokarmowego
Co zrobić, jeśli na górskim szlaku okaże się, że dopadło Cię zatrucie pokarmowe? Po pierwsze najlepiej zadzwonić po pomoc. Zanim jednak ona dotrze, warto postępować wedle poniższych zasad:
- Nie wolno dopuścić do odwodnienia. Należy pić małymi łykami, powoli, spokojnie wodę lub jeśli masz przy sobie to napój wieloelektrolitowy.
- Jeśli masz przy sobie pepsi lub colę, warto wypić kilka łyków. Pamiętaj jednak, że napój ten nie może zastępować wody. Ma on tylko „zdezynfekować” florę bakteryjną żołądka. Nie od dziś wiadomo bowiem, że pepsi i cola mają, mówiąc potocznie właściwości „żrące”. Wprawdzie nie jest to sposób zalecany przez ratowników medycznych, ale doraźnie pomaga. Z pewnością pozwoli wytrwać do pojawienia się profesjonalnej pomocy.
- Oszczędzaj siły. Usiądź i poczekaj na pomoc. Nie zbaczaj ze szlaku, ale wybierz miejsce nienasłonecznione i bezpieczne.
- Nie przyjmuj pokarmów. Pozwól sobie na małą głodówkę.
- Jeśli masz silne bóle brzucha i wymioty, a w Twojej apteczce wędrowca jest no-spa lub sprawdzony środek przeciwwymiotny, możesz go przyjąć. Zalecane jest posiadanie i przyjęcie węgla leczniczego. Pamiętaj jednak, aby trzymać się zaleceń i przeciwwskazań z ulotki.
- Gy zatrucie pokarmowe nie dotyczy bezpośrednio Cię, a przypadkowej osoby spotkanej na szlaku, nie podawaj jej żadnych leków, napoi, jedzenia. Wyłącznie butelkowaną, świeżą wodę. Poza tym nie zostawiaj jej samej. Poczekaj z nią do momentu, aż pojawią się ratownicy. Może dojść bowiem na przykład do utraty przytomności lub duszności z powodu ostrego bólu.
Jak się chronić przed dolegliwościami żołądkowymi w górach?
Przede wszystkim, jeśli czujesz przed wyjściem w góry, że coś jest nie tak, zostań w punkcie noclegowym. Nie ryzykuj. Dolegliwości, jeśli będą się nasilać, zepsują Ci całą wspinaczkę. Ponadto:
- Na szlaku nie jedz żadnych owoców, których nie znasz. Łatwo można pomylić wersje jadalne z tymi, które dają objawy zatrucia pokarmowego.
- Nie pij wody z nieznanych źródeł. Mogą w niej być pasożyty, o których nie wiesz. Jeśli nie lubisz nosić ze sobą plastikowych butelek z mineralną, kup wielorazową z filtrem węglowym, tzn. posiadającym aktywny węgiel. Możesz też zabierać ze sobą tabletki do uzdatniania wody. Najlepsze są wojskowe uzdatniacze, które pozwolą Ci bezpiecznie wypić nawet wodę z kałuży.
- Na dwa dni przed wspinaczką lub trekkingiem uważaj na to, co jesz. Staraj się przyjmować dania po obróbce cieplnej, która zabija większość bakterii.
- Przygotuj odpowiedni prowiant na szlak. Podczas upałów zrezygnuj z łatwo psujących się dań.
Przypominamy nr do TOPR/GOPR 985 lub 601 100 300.
Wedle informacji zebranych od personelu medycznego i stron:
Zpe.gov.pl
zhp.pl
wpr.pl
pacjent.gov.pl
