Zima to bardzo trudna i wymagająca pora roku podczas trekkingów w górach. Są turyści nieodpowiedzialni, którzy ignorują wszelkie ostrzeżenia. Są jednak i tacy, których po prostu zaskoczy zmieniająca się z chwili na chwilę górska pogoda. Mgła, zmrok, niska temperatura powietrza, nagłe opadu śniegu, zawieruchy mogą doprowadzić do zagubienia na szlaku oraz wyziębienia organizmu. Jak temu zapobiec? Instruuje GOPR i PTTK.
Porady GOPR
Wędrówki po górach to jedna z najprzyjemniejszych form wypoczynku. Pozwala pozbyć się stresu, zwiększyć odporność psychiczną, jak i immunologiczną. Ponadto wspomaga odchudzanie, prawidłową akcję serca, dobrze wpływa na prace układu oddechowego i nerwowego. Z tym ostatnim jednak różnie bywa, szczególnie gdy zgubimy się na szlaku lub zimą dojdzie do wychłodzenia naszego organizmu. Jak temu zapobiec i jak radzić sobie w skrajnych wypadkach, zanim nadejdzie pomoc? O to podstawowe porady GOPR. Jeśli będziecie potrzebować więcej informacji, znajdziecie je na stronie Fundacji Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Gdy zabłądzisz na szlaku…
Zanim wyruszysz, pamiętaj o:
- Zebraniu informacji na temat szlaków prowadzących na dany szczyt. Ważne jest, abyś zwrócił uwagę na to, jakimi drogami przebiegają i co Cię na nich czeka. Sprawdź, czy w pobliżu znajdują się schroniska lub inne zadaszone obiekty, w których ewentualnie można się schronić. Zaplanuj też alternatywną, najkrótszą trasę powrotną, którą będziesz mógł podążyć w przypadku nieprzewidzianych sytuacji, np. anomalii pogodowych. Zapoznaj się z prognozami pogodowymi i lawinowymi.
- Zabraniu ze sobą naładowanego telefonu komórkowego, naładowanego powerbanku oraz kabla oba sprzęty. Zawsze też miej w telefonie wpisany numer do GOPR, a w plecaku latarkę czołówkę.
- W miejscu noclegu zostawieniu wszelkich informacji na temat tego, gdzie się wybierasz, z kim i o której planujesz wrócić, jaką trasą będziesz szedł, nr telefonu do siebie.
Gdy się zgubisz w górach:
- Przede wszystkim nie panikuj, tylko spróbuj ustalić swoje położenie. Najpierw ustal kierunek, skąd przyszedłeś. Potem zastanów się, w jaki sposób powinien przebiegać szlak i w którym miejscu możesz się znajdować. Następnie określ, kiedy i gdzie widziałeś ostatnie oznaczenie szlaku.
- Jeśli idziesz w grupie, nigdy nie powinna się ona rozproszyć. Jeśli chcecie zrobić tak zwany „zwiad”, to GOPR radzi, aby szły na niego 2 do 3 osób. Reszta grupy powinna zostać w miejscu.
- Ponadto GOPR zaleca, aby starać się zawrócić do ostatniego widzianego oznaczenia szlaku lub miejsca charakterystycznego. Dzwoniąc do ratowników po pomoc, podając miejsce charakterystyczne oraz ustalone wcześniej fakty, łatwiej i szybciej będą mogli Cię odnaleźć i pomóc.
- Wałbrzyska grupa GOPR zaleca poruszanie się według mapy i kompasów. Jeśli to możliwe wskazane jest zawrócenie i kontynuacja drogi znanym już szlakiem.
Jak zapobiec wychłodzeniu w górach?
Wychłodzeniu w górach sprzyja utrata orientacji i tym samym zagubienie się na trasie. Ponadto, jak podaje wałbrzyska grupa GOPR, zagrożeniem staje się zimno, lód, śnieg, deszcz, wiatr, mgła. Dlatego należy rozważnie i odpowiednio przeciwdziałać wychłodzeniu. Po pierwsze posiadać odpowiednie ubranie się na trekking lub wspinaczkę. Zalecane jest ubranie wielowarstwowe, w tym czapka, szalik/komin, rękawiczki. Nie należy zapominać o butach górskich, zimą ocieplanych i przede wszystkim z antypoślizgową podeszwą. Powinno się unikać poruszania się pod wiatr, a jeśli to koniecznie należy zasłaniać usta i oddychać nosem. Jeśli czujesz, że zmarzłeś, rozgrzej organizm poprzez ruch. Wałbrzyskie GOPR przypomina również o zabieraniu ze sobą ciepłych napojów w termosie i słodkiego jedzenia. My zaś zachęcamy do posiadania w plecaku ogrzewaczy chemicznych.
Porady PTTK
Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze wydało publikację „Polska turystyka piesza w górach”. Pomimo iż nie jest ona najnowszą pozycją, mimo wszystko jest nadal aktualna, zawiera bardzo dużo cennych wskazówek, na temat zachowania w górach. Omówione zostały w niej m.in.:
- formy wędrowania po górach,
- górskie tereny zimą,
- niebezpieczeństwa, jakie czyhają na wędrowców zimą w tym regionie,
- zaprawę przed sezonem,
- ubiór obowiązkowy podczas zimowej turystyki w górach,
- techniki chodzenia w terenach górskich w zimie,
- informacje, jak zorganizować zimową wycieczkę w góry.
W publikacji zawarto między innymi, takie porady jak:
Zapobieganie wyziębieniu
- jak najszybsze udanie się do najbliższego schroniska lub miejsca zadaszonego,
- wędrówkę w odpowiednim ubraniu, tj. puchowa kurtka, kaptur, podwójne rękawice, czapka, zapasowy sweter, spodnie z polaru, ocieplane obuwie, stuptuty,
- posiadanie w plecaku słodkich przekąsek, ciepłych napoi,
- wybieranie szlaków osłoniętych od wiatru.
W przypadku zabłądzenia na szlaku
- należy stawać zawsze w miejscach osłoniętych od wiatru,
- w celu uspokojenia się należy wykonać kilkanaście głębokich oddechów,
- w przypadku konieczności nocowania „pod chmurką” lub długotrwałego oczekiwania na ratunek, autorzy publikacji PTTK radzą, aby wygrzebać rękami jamę śnieżną. Następnie przykryć ją rusztowaniem z gałęzi, skafandrem i dodatkową warstwą śniegu,
- podczas wędrowania, powinno się cały czas zwracać uwagę na charakterystyczne miejsca na trasie i ustalać miejsca orientacyjne,
- w momencie zagubienia, jak trzeba jak najszybciej zawrócić do miejsca oznaczenia szlaku,
- należy iść w grupie i nie odłączać się od niej.
